Human smart city – rola partycypacji społecznej w rozwoju inteligencji miejskiej

Miasto inteligentne to miasto świadomych swoich decyzji samorządowców i świadomych złożoności zachodzących procesów mieszkańców.

Miasto Lublin zostało laureatem XV edycji konkursu Samorządowy Lider Zarządzania w kategorii miast wojewódzkich. Nasze miasto nagrodzono za projekt „Wymyślmy wspólnie Lublin. Partycypacyjnie tworzymy inteligentną Strategię Lublin 2030”. Tematem przewodnim konkursu „Samorządowy Lider Zarządzania” była Komunikacja – partycypacja – współzarządzanie. Tegoroczną edycję poświęcono idei „otwartego rządzenia” i adresowano do samorządów, które działając zgodnie z jej założeniami, podnoszą poziom usług publicznych i jakość życia w mieście, prowadząc efektywny dialog z mieszkańcami, a także skutecznie angażując ich w życie wspólnoty i rozwój lokalny. Nagrody i wyróżnienia Samorządowych Liderów Zarządzania ogłoszono i wręczono 23 lutego w Tarnowie podczas uroczystej Gali podsumowującej konkurs i honorującej wszystkich uczestników edycji 2022. Nagrodę odebrał Prezydent Miasta Lublin Krzysztof Żuk wraz z przedstawicielami zespołu zaangażowanego w tworzenie Strategii Lublin 2030.

Prace nad nową Strategią Lublina rozpoczęto w 2018 roku. Zgłoszony
w konkursie „Human Smart Cities. Inteligentne miasta współtworzone przez mieszkańców”projekt doceniło Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju przyznając dotację na kwotę ponad 3,3 mln zł. Wówczas rozpoczęły się wielomiesięczne konsultacje, w których wzięło udział blisko 100 ekspertów różnych dyscyplin, a także tysiące mieszkańców i mieszkanek miasta. Działania partycypacyjne oparto na pytaniu: Jaki ma być Lublin w 2030 roku? Zebrano odpowiedzi od łącznie 12 tys. osób. Powstał katalog opinii i wyobrażeń, tworzących społeczną wizję miasta i jego przyszłości. Zebrany materiał to rezultat 77 spotkań, dyskusji, gier i warsztatów. Nad dalszymi szczegółami pracowało 120 przedstawicieli mieszkańców i środowisk zawodowych, wybranych
w otwartym naborze. Rekomendacje, wypracowane w cyklu blisko 40 warsztatów, zweryfikowano w strukturach urzędu, poddano konsultacjom społecznym, organizując kolejne spotkania otwarte z mieszkańcami. Zweryfikowane przez społeczność miasta rekomendacje, stały się podstawą, wyznaczającej kierunek rozwoju Lublina, Strategii Lublin 2030.

Wdrożenie w miastach inteligentnych i pilotażowych rozwiązań technologicznych, a także innowacji społecznych służą lepszemu zarządzaniu i organizacji tkanki miejskiej i w efekcie czynią miasto miejscem przyjaźniejszym do życia. Kluczowym uwarunkowaniem do sprawnego i efektywnego wdrażania w mieście rozwiązań smart jest budowa kapitału społecznego, którego fundamentem jest wspólnota, tożsamość i świadomość. Miasto inteligentne to miasto wykorzystujące potencjał ludzki do kreowania zrównoważonego rozwoju. Poziom zaangażowania społeczeństwa w rozwój miast jest kluczowym aspektem w Smart Cities 3.0 – najbardziej zaawansowanej generacji miast inteligentnych. Wyróżnikiem dla tej generacji, w odróżnieniu do Smart City 1.0 i 2.0, jest aktywny udział mieszkańców w podejmowaniu decyzji o kreowaniu kierunku rozwoju miast. Z tymi działaniami związany jest też wzrost wiedzy i świadomości o zachodzących procesach, stojących wyzwaniach i możliwościach.

Rozbudzenie w społeczności lokalnej chęci podjęcia wysiłku dzielenia odpowiedzialności za zarządzanie miastem, z uwagi na złożoność tego procesu, nie jest zadaniem łatwym. Rolą samorządów jest budowanie swojej wiarygodności i zaufania o poczuciu faktycznego wpływu mieszkańców na podejmowane decyzje oraz tworzenie przestrzeni na tego typu projekty. Projekt „Wymyślmy wspólnie Lublin. Partycypacyjnie tworzymy inteligentną Strategię Lublin 2030” był kolejnym działaniem Gminy Lublin mającym na celu stworzenie przestrzeń do komunikacji między włodarzami a mieszkańcami, którego celem było stworzenie najważniejszego dokumentu miejskiego wyznaczającego rozwój Lublina na najbliższe lata.